چنانکه مشاهده میشود بیشتر مسلمانان در اکثر شئون زندگی از بیگانگان تقلید مینمایند و از طرز و طریق یهود و نصاری و دیگر کفار پیروی میکنند، هر نوع روش و مُدلی که از آنان دیده میشود بلافاصله در میان مسلمین رواج پیدا میکند، گوئی کافران مقتدای مسلمین شدهاند(معاذ الله)
متأسفانه مسلمانان به کافران توجه دارند و چون روشی را در زندگی آنان میبینند قدم به قدم از آنان تأسی جسته و پذیرای رفتار آنان میگردند. حال آنکه بهترین و اعلیترین روشهای زندگی در حیات طیبه رسول خدا ﷺ برای امت مسلمان بیان و عمل گردیده است. پس در اینجا بر یکی از سنتهای نبوی که آداب مجلس است میپردازیم.
آداب مجلس
1.چون وارد مجلس شدید قبل از کلام سلام گویید و چون از جا برخاستید نیز سلام بگویید.
2.در صورتیکه در کار خللی واقع میگردد اقدام به مصاحفه نکنید، بلکه فقط به سلام اکتفا کنید و آرام بنشینید.
3.چون وارد مجلس شدید، هر جا رسیدید در همانجا بنشینید، و از اینکه کسی را از جایش بلند کنید و سرجای او بنشینید خود داری کنید، که این کار مکروه است.
4.هرگاه شخصی وارد مجلس گردید، و در مجلس جائی نبود بر اهل مجلس است تا برای تازه وارد جایی درست کنند.
5. در مجلس که سه نفر وجود دارد جائز نیست که دو نفر باهم در گوشهیی صحبت کنند و سومی را بگذارند، زیرا این عمل نفر سوم را رنجیده خاطر میکند، البته اگر مجلس بیش از سه نفر باشد نجوی اشکالی ندارد.
6.در جلسهی که درون اطاقی دربسته تشکیل یافته است فقط در صورت اجازه میتوان وارد شد، در غیر اینصورت اصلا صحیح نیست وارد اطاق شد.
7.پرهیز از شرکت در مجالس معصیت بار و شبهه انگیز: مسلمان نمیتواند و نباید در هر مجلسی شرکت کند زیرا برای او سزاوار نیست در مجلسی بنشیند که در آن معصیت خداوند میشود و او آنرا تغییر داده نمیتواند.
8.هیچکس حق ندارد بدون اجازه میان دو شخص بنشیند.
9. در مجلس شایسته نیست دور از همدیگر و متفرق نشست، بلکه بهتر است کنار همدیگر بنشینند.
10. مجالس امانت هستند، یعنی سخن و گفتگوهای که در مجلس بین همدیگر گفته میشوند، نقل و انتقال آنها به دیگران خلاف امانت داری بوده و گناه است.
11. اگر کسی از جایش برخاست و رفت، اما در نیت دارد که دوباره برگردد، بهتر است چیزی را از قبیل دستمال یا چیز دیگری سر جای خود بگذارد تا دیگری جایش را نگیرد.
12. چون جلسه به پایان رسید این دعا را بخواند سبحانک اللهم و بحمدک اشهد ان لا اله الا انت استغفرک و اتوب الیک. ترجمه: «يا الله، تو پاک و منزهی و به حمد و ستايش تو می پردازم گواهی میدهم اینکه معبودی بر حق لایق عبادت جز تو نیست، و از تو آمرزش می خواهم و به سوی تو توبه میکنم».
13. در جلسه باید ذکر خداوند بعمل آید، و درود بر پیامبر به کثرت گفته شود.
زندگی در قالب سنت زیبا است، چنانچه در سوره احزاب الله متعال فرموده: لَّقَدۡ كَانَ لَكُمۡ فِي رَسُولِ ٱللَّهِ أُسۡوَةٌ حَسَنَةٞ …(٢١) الأحزاب ترجمه: بیتردید، در [رفتار و گفتار] رسول الله، سرمشق نیکویی برایتان است.