درین پیام آرای دانشمندان غير مسلمان را در مورد پیامبر اسلام ﷺ تقديم می نماییم. خواننده حین مطالعه نظریات آنان به این نکته متوجه باشد که بعضی آنان محمد ﷺ بنیانگذار (founder) اسلام میدانند قرآن را تاليف او می پندارند، در حالی که ما مسلمانان باور داریم، او آخرین پیامبر الهی بود که قرآن را از جانب الله متعال آورده است همچنان جاییکه نام رسول الله ﷺ ذکر شده است، ما بخاطر اکرام، عبارت (صلی الله عليه وسلم) را اضافه نموده ایم، گرچه در سخنان آنان نیست.
بزرگترین مصلح در تاریخ:
سر ویلیام موئیر (۱۸۱۹-۱۹۰۵م) مؤرخ انگلیسی: « دین او آسان و سخنان اش واضح بود. کارهایش عقل را حیران می سازد. در تاریخ مصلحی چون او نگذشته که در چنان مدتی کوتاه دل ها را بیدار و اخلاق را تهذیب نموده، بنای فضيلت را استوار کرده باشد».
بزرگ مردی نامور:
دکتر گوستاولوبون (۱۸۴۱-۱۹۳۱م) فرانسوی می گوید: «اگر ارزش و عظمت مردان بزرگ را از روی آثار و کارهای شان بسنجیم، باید بگوییم که پیامبر اسلام ﷺ در میان بزرگمردان تاریخ، مردی بزرگی بود».
نابغه بزرگ تاریخ:
کارن آرمسترانگ (تولد ۱۹۴۴م): «اگر ما به محمد ﷺ از همان دیدگاهی بنگریم چهره های تاریخی را مطالعه می کنیم، مطمئن خواهیم شد که او بزرگترین نابغه تاریخ بود. این نه به خاطر آوردن قرآن، ایجاد دین بزرگ با فتوحات نظامی او، بلکه به خاطر شرایط خاصی است که او در آن رشد یافت، مبارزه نمود و پیروز گردید».
صدایی از قلب طبیعت:
توماس كارلایل (۱۷۹۵-۱۸۸۱م) مؤرخ بریتانوی: «این فرزند صحرا با قلبی عمیق، چشمانی سیاه و نافذ و روح اجتماعی، همه انواع افکار را با خود داشت، بجز از جاه طلبی. چه روحی آرام و بزرگ! او از کسانی بود که جز با محبت و حرارت سروکاری نداشت و طبیعت او را مخلص و صمیمی پرورانده بود. كلام او صدایی از قلب طبیعت است که باید مردم بدان گوش دهند. جایی دیگری می گوید: او لباس خود را می شست و کفش هایش را می دوخت. می جنگید، مشورت می کرد و میان شان حکومت می نمود. از هیچ امپراطور با تاج و زینت، چون او فرمان برده نشده است. ناگزیر ام این مرد را که ۲۳ سال با مشکلات زیست و از آزمایش های دشوار موفق برآمد «قهرمان» بدانم.
بزرگ مردی تاریخ:
ویل دورانت مؤرخ آمریکایی: «اگر میزان تأثیر این مرد را میان مردم بسنجیم، باید بگوییم که محمد ﷺ از بزرگترین مردان تاریخ است. وی کوشید سطح علمی و اخلاقی قومی را که از گرمای هوا و خشکی صحرا وحشی شده بود، بالا ببرد. در این عرصه به موفقیتی نایل شد که از تمام مصلحان بیشتر بود. او از قبايل بت پرست و پراکنده صحرا، امتی واحد بوجود آورد. دینی برتر از یهودیت، مسیحیت و آیین قدیم عرب پدید آورد. دینی ساده، روشن و قوی که در طی یک قرن در صد نبرد پیروز شد و امپراطوری پهناوری به بنا نهاد و در روزگار ما نیز نیروی مهمی است که بر نیمی از جهان نفوذ دارد».
همای سعادت:
جورج برناردشاو (۱۸۵۶-۱۹۰۵م.) اديب انگلیسی: “اگر به مردی چون محمد ﷺ زمام دنیای امروزی را بسپارند، جهان و جهانیان تحت لوای حکومت اسلام رستگار خواهند شد و همای سعادت بر عالم پرتو خواهد افکند. امیدوارم تا پایان این قرن انگلستان ارشادات محمد ﷺ را خواهد پذیرفت، دوری جستن از افکار او ناممکن است.”
جاذبه و شكوه محمد:
ادوارد گیبون (۱۷۳۱-۱۷۹۴م) مؤرخ انگلیسی: «محمدﷺ از لحاظ زیبایی صورت، امتیازاتی داشت. پیش از آن که شروع به سخنرانی کند، شنونده گان مجذوب لطف و محبت اش می شدند و توجه همه به طرف او جلب می شد. صورت آراسته، سیمای موقر، چشمان نافذ، تبسم جاذب، ریش انبوه، قیافه ای که بیانگر تمام احساسات درونی وی بود و بالاخره نکات را که در محاوره به کار می برد، همه را وامی داشت که احترام اش را بجا آورند. تواضع او در برابر ثروتمندان و بینوایان یکسان بود. آداب معاشرتی را که با دوستان مراعات می کرد، همان بود که با عموم افراد در نظر می گرفت. حافظه اش قوی، تصورات اش عالی، قضاوت اش صریح، روشن، سریع و قاطع بود. هم دارای قدرت فکر و اندیشه بود و هم دارای توان عمل و اقدام.
انسان عالی مرام:
ژنرال سرپرسی سایکس (۱۸۶۷-۱۹۴۹م.) نویسنده انگلیسی: «محمد ﷺ بزرگترین انسانی است که تمام تلاش خود را خرج داد تا شرک و بت پرستی را از اندیشه ها منهدم ساخته، به جای آن افکار اسلام را برقرار سازد. من این خدماتی او را می ستایم.»
افتخار آسيا:
جان دیون پورت (۱۷۸۹-۱۸۷۷م.) اسلام شناس انگلیسی: « نويسندگانی که کورکورانه تحت تأثير تعصب قرار گرفته، به زنده کننده آیين يكتا پرستی اهانت روا داشتند، نه تنها ثابت کردند که خیر خواهی مسیح در آنها تأثير ننموده، بلکه در قضاوت نیز به خطا رفتند. اگر او را از نوادر جهان و منزه ترین نوابغی که گیتی تا کنون پرورش داده، نشماریم، ستم بزرگی مرتکب شده ایم. او بزرگترین شخصی است که آسیا می تواند به وجود چنان فرزندی برخود ببالد»
انسان شریف:
در دایره المعارف بزرگ جهان (انسایکلوپیدیا بريتانيكا) آمده: «او چنانانسانی شریف و صادق بود که احترام تمام آنانی را که چون او شریف بودند، به خود جلب نموده بود.»
الگوی نیکو:
پروفیسور هندی راما کرشنا راو: « پی بردن به تمام ابعاد زندگی محمد ﷺ مشكل است. من شمهی از آن را می بینم که سلسله زيبای از تصاویر دل انگیز است. او یک جنرال بود، محمد ﷺ پادشاه بود، او فرمانده، قاضی، تجار، دعوتگر، خطیب و مصلح بود. او پناهگاه يتيمان و جای نجات برای زنان بود. وی تمام مدارج عالی انسانیت را پیموده خدمت به مردم، بلند بردن مقام شان، تزكيه و رهنمایی شان و ساختن انسان راستین از آنان هدف زندگی او بود. این فرستاده الله چنان تغیری در جامعه ایجاد کرد که خانواده های شریف عرب پیشنهاد خویشاوندی با غلام سیاه، بلال را میکردند. محمد میدان نبرد را به ارزش های انسانی مزین ساخت: او تاکید کرد که خیانت نکنید، از نیرنگ کار مگیرید، به وعده وفا کنید، اعضای بدن را قطع مكنيد، اطفال، زنان، راهبان و سالخوردگان را نکشید و درختان را مسوزانید.»
مقام اول:
مایکل اچ هارت که معرفی ۱۰۰ شخص تاثیرگذار را در کتاب اش جمع آوری کرده، محمد ﷺ را در مقام اول ذکر نموده است. وی می گوید: «شاید این انتخاب من برای خیلی ها حیرت آور باشد، اما او یگانه شخصی است که در زندگی مذهبی و غیر مذهبی فوق العاده موفق بود. به نظرم او لياقت اش را دارد که موثرترین فرد دنیا خوانده شود».
فرشته نجات:
لئون تولستوی (۱۸۲۸ – ۱۹۱۰م) نویسنده روسی: « پیامبر اسلام از مصلحان بزرگ دنیا است. این فخر برای او بس است که ملتی وحشی را از چنگال عادات زشت رهانید و راه ترقی را به روی شان باز کرد، لذا او سزاوار احترام و اکرام می باشد. شریعت اسلام به علت همخوانی با عقل و حکمت، در آینده جهان شمول خواهد شد».
فضایل اخلاقی، نه زور شمشیر:
رهبر سیاسی هند مهاتما گاندی: «من با اطمینان می گویم که اسلام به زور شمشیر کامیاب نشده است، بلکه راز موفقیت اش: اخلاص، زندگی ساده، اعتماد به خویشتن، متعهد بودن به هدف، وفاداری با همراهان، اطاعت الله، ایمان محکم به او و شجاعت شخص محمد ﷺ بود».
رهبر سیاسی و مذهبی
عالم مسیحی باسورت سميث:« او همزمان رهبر سیاسی و مذهبی بود. رهبر مذهبی که دعواهای پاپ گونه نمی کرد و فرمانروای سیاسی که لشکر و محافظ نداشت، نه در کاخ می زیست و نه خراج می گرفت».
الگوی انقلاب آفرینان:
ژیل کوپل: « محمد ﷺ قبل از هجرت، به عنوان منتقد و مخالف رژیم در مکه اغاز به کار کرد ، ظهور آیین جدید نوعی پیکار جویی انقلابی با رهبر نظام کهن محسوب میشد که هر دوی اینها، اولی توسط پیامبر و اصحاب و دومی توسط اسلام، به موفقیت انجامید، زندگی او درین مرحله نیز مانند دور مدنی، الگوی برای انقلاب آفرینان است».
فرمانروای عادل:
فرانسوا ماری اروئه ولتر ( ۱۶۹۴ -۱۷۸۸م) فیلسوف فرانسوی :« بی گمان محمد ﷺ مردی بزرگ بود و مردان بزرگی را پرورش داد، او قانون گذار خردمند، جهان گشای توانا فرمانروای عادل پیامبری پرهیزگار بود که بزرگترین انقلاب روی زمین را پدید آورد».
اسلام در درون دنیای متمدن:
هملتین گیب( ۱۸۹۵-۱۹۷۱م) استاد دانشگاه آکسفورد می نویسد:
« شگفت انگیزتر از سرعت کشور گشایی ها، ویژگی نظم آنها بود، در طی سال ها جنگ باید خرابی های زیادی به بار میآمد؛ اما مسلمانان که آثاری از ویرانی برجای نگذاشته بودند راه را برای یکپارچه شدن اقوام و فرهنگها هموار می کردند، اسلام در درون دنیای متمدن خارجی به عنوان نیروی اخلاقی معرفی شد که احترام همگان را بر می انگیخت و به حیث آیینی منطقی توانست مسیحیت روم و دین زرتشت ایران، هر دو کیش را در خاستگاه شان، به مبارزه بطلبد».
پیروی محمد ﷺ:
آنه ماری شیمل، اسلام شناس آلمانی، می نویسد: همین آرمان پیروی از محمد ﷺ است که مسلمانان را از مراکش تا اندونیزیا به این اندازه از لحاظ کردار یکسان نموده است، هر کس هر جاکه باشد، می داند که هنگام دخول به منزل چگونه رفتار کند، کدام عبارت سلام را به کار برد، در همنشینی از چه بپرهیزد چگونه غذا بخورد، چه سان سفر کند…. مسلمانان قرن ها به همین شیوه پرورش یافتند اما درین اواخر ای دنیای سنتی در اثر هجوم فرهنگ تکنولوژیکی از هم پاشید».
شخصیت کامل:
دیکارت: مصلحین کامل انگشت شمار اند، یکجا شدن مواصفات داعی، مفکر، مدیر و رهبر در یک فرد نادر است که همین مجموعه را بزرگی می گویند، جهان در وجود محمد ﷺ، انسانی از گوشت و پوست همهی این ویژگیها را مشاهده کرده است، پروفیسور هورگ رنج می گوید: محمد ﷺ معلم بود، او مصلح اجتماعی، مربی اخلاق، مدیر موفق ، دوست راستین، شوهر وفادار و پدر مهربان بود».
معیار بزرگی:
مورخ لامارتارین: اگر بزرگی هدف، کمبود امکانات و نتایج عالی شرایط سه گانه برای نبوغ انسان باشند، پس چه کسی جرئت نموده می تواند که فردی از تاریخ معاصر را با محمد ﷺ مقایسه نماید، او تهداب بیست حکومت و یک امپراطوری روحانی را بنا نهاد ، اگر تمامی معیارهای را که برای سنجش کمال و عظمت تعین شده اند بنگریم، مطمئن خواهیم شد که او همتا ندارد.
برادری بی مثال:
شاعر مشهور هندوستان، خانم سرونجی نایدو:« برادری اسلامی مرا سخت متاثر نموده است، بمجرد که کسی ایمان بیاورد برادر آنان می شود، او اگر مصری باشد یا الجزایری، هندوستانی،و یا ترکی که در انگلستان زندگی می کند ، به مصر و هندوستان فقط به این دید می نگرند که سر زمین مادری شان است».
چراغ هدایت:
رهبر روحانی تبت و برنده جایزه نوبل دلایما: من پیامبر اسلام را در جمله شخصیت های بزرگ تاریخ می دانم ، ارشادات او چراغ هدایت است، پیام من به امت اسلامی این است که از رهنمایی های او پیروی کنند، امیدوارم در یک کشور روی زمین نظام مطابق فرموده های او بوجود آید، اگر چنین شود، مطمئنا کشور مثالی در جهان خواهد بود.
منبع یگانه:
دنکان بلاک مکدونالو:« شخصیت محمد ﷺپس از گذشت چهارده قرن هنوز هم منبع سرشاری برای تقویت مسلمانان به شمار می رود».
سخن اخیر:
غرض مان از بیان سخنان فوق این بود تا از سوی عرض ارادت به ساحت رسول محبوب مان ﷺ داشته باشیم و از جانبی هپ به امت اسلامی خاطر نشان سازیم که ما میراث چنان شخصیت عظیم را با خود داریم، بیایید با پیروی راستین از او ﷺ بسوی رستگاری دنیا و آخرت گام بردایم».
منبع:
۱- وبسایت اصلاح آنلاین.
۲- فصلنامه ندای اسلام.