توحید الوهیت

ایمان به الوهیت الله، یعنی معبود بودن او، یعنی او معبود حقیقی است و شریکی ندارد.

اله یعنی مألوه به معنای معبود؛ کسی که از روی محبت و بزرگداشت، عبادت میشود، و این معنای لا اله الا الله است، یعنی: معبود به حقی نیست مگر الله.

خداوند متعال می فرماید: وإلهكم إله واحد لا إله إلا هو الرحمن الرحيم (بقره/ ۱۶۳]

ترجمه : (و خدای شما، خدایی است یگانه؛ معبودی [به حق] نیست جز او که رحمان و رحیم است).

تعریف توحید الوهیت و جایگاه خاص آن:

توحید الوهیت به معنای منحصر کردن تمامی انواع عبادات و خالص گردانیدن آنها در ظاهر و باطن برای خدای یکتا و بی مانند است.

این توحید ، توحید عبادت نیز نامیده میشود ؛ زیرا الوهیت و عبودیت به يك معنا هستند “اله” به معنای معبود است.

ابن عباس گويد: الله متعال صاحب الوهيت و عبودیت بر تمام آفریده هایش می باشد.

این توحيد، بزرگترین و مهم ترین نوع توحید میباشد و همه انواع توحید را در بر می گیرد، بنده مؤمن شده نمی شود مگر اینکه توحید الوهیت را محقق سازد.

توحید الوهیت است که الله متعال به خاطر آن بندگانش را آفریده و کتاب هایش را فرستاده و پیامبرانش را مبعوث نموده است، الله متعال می فرماید:

(وما خلقت الجن والإنس إلا ليعبدون) الذاريات “56”

ترجمه:  و انسان ها و جن ها را تنها برای این آفریدم که مرا عبادت و پرستش نمایند.

نخستین چیزی که خاتم پیامبران محمد صلى الله عليه وسلم دعوتش را با آن آغاز کرد، دعوت مردم به سوی خالص کردن پرستش برای الله جل جلاله و کنار گذاشتن تمام وسایل و زمینه های قولی و فعلی شرك بود، لذا پیامبر صلی الله علیه و سلم از توحید حمایت و به سوی آن دعوت کرد و تا واپسین لحظات حيات خویش، به مردم در باره‌ی شرك انذار داد، یارانش و تمام رهروان راستین سنتش به او اقتدا کردند.

رسول الله صلى الله عليه وسلم بیان کرده که توحید عبادت أساس اسلام و نخستین چیزیست که دعوت بسوی الله با آن آغاز میشود.

همچنان که نامه های پیامبر صلی الله علیه و سلم و بیعت و جهاد و رهنمود هایش به فرمانده هان و دیگر موارد بیانگر این حقیقت است.

طور مثال: پیامبر صلی الله علیه و سلم معاذ رضی الله عنه را به يمن فرستاد تا گروهی از اهل کتاب را به سوی توحيد الله متعال دعوت نماید ، ابن عباس میگوید: زمانیکه پیامبر صلی الله علیه و سلم معاذ را برای دعوت به يمن فرستاد و برایش فرمود: آنان را به گفتن شهادتين دعوت کن، و چون شهادتین را گفتند به آنها خبر ده که الله در شبانه روز، پنج نماز فرض گردانیده است.

به این ترتیب پیامبر صلی الله علیه و سلم بیان فرموده که نخستین موضوع دعوت، فراخواندن به گفتن شهادتين و إقرار به وحدانیت و الوهیت الله متعال است.

روش قرآن در دعوت به توحید الوهیت:

روش های قرآنی در بیان دعوت به توحید الوهیت متعدد هستند؛ اينك به شماری آن اشاره می کنیم:

۱: شهادت خداوند سبحان بر توحید الوهیت

الله متعال برای خودش به این توحید گواهی داده و فرشتگان، پیامبران نیز به این توحید گواهی داده اند که الله متعال میفرماید:

(شهد الله أنه لا إله إلا هو والملائكة وأولو العلم قائما بالقسط لا إله إلا هو العزيز الحكيم(۱۸) إن الدين عند الله الإسلام وما اختلف الذين أوتوا الكتاب إلا من بعد ما جاء هم العلم بغيا بينهم ومن كفر بآيات الله فإن الله سريع الحساب (۱۹) ال عمران ۱۹»

ترجمه :  متعال که همواره أمور هستی را به عدالت تدبیر میکند ، گواهی می دهد که معبود بر حقی جز او وجود ندارد و فرشتگان وصاحب دانش ( نیز همین گونه گواهی می دهند) هیچ معبودی بر حقی جز الله توانای شکست ناپذیر و حكيم ( سنجیده کار) است، وجود ندارد. بی گمان دین حق نزد الله ، اسلام است و اهل کتاب تنها پس از آن ( در قبول اسلام) با هم اختلاف نمودند که با وجود آگاهی از حق ، از روی حسادتی که در میان شان بود، به سر کشی پرداختند ، و هر کس به آيات الله كفر ورزد، بداند که الله خیلی زود به حساب ( بندگانش ) رسیدگی میکند.

۲- بیان عجز و ناتوانی معبودانی که به جای الله تعالی به فریاد می خوانند:

الله متعال بیان می کند که از این معبودان ، نه کاری به خودشان ساخته اند و نه برای دیگران و هیچ نفع و زیان به خود و دیگران ندارند .

٣- وضعیت پرستش كننده گان معبودان باطل:

الله توانا در آیات قرآن پرستش كنندگان معبودان باطل را سرزنش نموده و آنان را به گمراهی و سرگردانی و کوری و دوری از هدایت توصیف کرده است.

4-بیان وقایع روز قیامت :

الله متعال از وقایع خبر میدهد که میان مشركان و معبودان شان میگذرد، به این ترتیب از يكديگر بیزاری میجویند، در آن روز معبودان باطل ، از پرستش کننده گان تبری می جویند و پیروان شانرا سرزنش میکنند ، آن هم درحالیکه این پرستش کننده گان خیلی نیازمند کسی هستند که برایشان شفاعت کنند و از آنان دفاع و حمایت کنند.

۵- فرا خواندن همه ای پیامبران به سوی توحید

یکی از روش های قرآنی در دعوت به سوی توحید ، بیان داستان های پیامبران و فرستادگان الهی است که امت های خود را به سوی توحید و یگانه دانستن الله و منحصر کردن عبادت برای او فرا می خواند .

در نتیجه :

هیچکس جز الله متعال مستحق پرستش و عبادت به یگانگی نیست، و هیچ کس در این حق با او شریک نیست؛ نه فرشته ای مقرب و نه پیامبری مرسل؛ و به همین سبب دعوت همگی پیامبران از اولین تا آخرین آنان، فرا خواندن مردم به گفتن لا اله الا الله است.

الله متعال می فرماید: ولقد بعثنا في كل أمة رسولا أن اعبدوا الله واجتنبوا الطاغوت. (نحل/ ۳۶ )

ترجمه: و در میان هر امتی پیامبری مبعوث ساختیم که به آنان بگوید الله را عبادت کنید و از طاغوت دوری گزینید).

اما مشركان از پذیرش آن سر باز زدند و خدایان و معبودانی جز الله متعال برگزیدند و همراه با الله به عبادتشان پرداختند؛ از آنان یاری جستند و فریاد خواهی کردند.

پ ن: برای معلومات بیشتر به منابع ذیل مراجعه نماید.

منابع

كتاب : ایمان به الله / مؤلف : دکتر علی محمد صلابی

سایت : اسلام سوال و جواب