برخورد با مردم کار ساده‌ای نبوده و هنر می‌خواهد. چنانچه نویسنده مشهور روابط انسانی «دیل کارنگی» آن را در کتاب خود خوانده است.
پس آیا می‌خواهی بدانى که «مردم در رفتار تو از چه چیزی متنفر هستند؟»
به ياد داشته باش:
درست‌ترین شكل محبت، آن است كه شما چگونه با یک فرد رفتار می‌كنيد؛ نه اينكه درباره او چه احساسی داريد…
ما در این بحث خود نکات مهمی را ذکر مینماییم، که ممکن است غالبا شما ناخواسته در رفتار تان با مردم انجام می‌دهید، اما به طور قطع آنها باعث می‌شوند تا شما از اطرافیان تان متنفر شوید و همچنان باعث جریحه دار شدن احساسات آنها می گردد بدون اینکه حتی بعضی اوقات شما متوجه شوید.
● مردم در رفتار تو از چه چیزی متنفر هستند ؟
۱. نصيحت در مظهر عام :
همه موافق به این است که نصیحت در مظهر عام مورد نفرت مردم قرار می‌گیرد، زیرا همه مردم از آشکار شدن عیب های شان در مقابل دیگران متنفر هستند، اما کناری رفتن با شخص و نصیحت کردن او در گوشه ای جهت پذیرش نصیحت و فهم و عمل به آن، به مراتب بهتر خواهد بود.
٢. سرزنش کردن:
از سرزنش و ملامت کردن مردم دورى كنيد، مردم از کسانی که مواخذه و توبیخ بی‌جا و بدون پرسش می‌کنند، متنفر هستند.
همه مردم احساساتی هستند و منطق و ذهنیت دارند؛ نفس‌های دارند که احساس میکند، و از دیگران تقاضای احترام را دارند، پس چرا سعی میکنی دیگران را پامال کنی در حالی که میدانی خودت هم از جمله‌ی آنها هستی؟
سرزنش و توبیخ طعم تلخی دارد که بر روح انسان سنگین واقع می‌شود…
بنابراین سعی کنید از آن اجتناب کنید تا دوستی و محبت دیگران را به دست آورید.
انتقاد داشته باشید، انتقاد پذیر باشید، اما مواظب زبان تان باشید و بر حذر باشید از اینکه سرزنش، تحقیر، توهین و شکستن شخصیت دیگران در زندگی شما باشد.
یکی از عیوب بزرگ، سرزنش کردن دیگران است، به خاطر عیبها و لغزش‌هایی که دارند، چرا که انسان معصوم نيست و نتیجه طبیعی و قانونی لغزش های خود را خواهد دید و از نظر اسلام کسی حق ندارد دیگری را سرزنش کند .
٣. عدم پذيرفتن خطا:
هنگام مرتکب شدن خطایی، خواست عقل و حکمت چنین است که اشتباه خود را بپذیرید.
به نظر می‌رسد اشتباه جزء لاینفک رفتار انسانی است، بدان معنا که هیچ انسانی وجود ندارد که در طول عمر خود دچار اشتباه نشده باشد؛ نکته مهم در این زمینه تنها بروز اشتباهات نیستند، بلکه نحوه پاسخ دهی و واکنش به اشتباهات است که می‌تواند بسیار تعیین کننده باشد.
پذيرش یک اشتباه تعصبی را که ممکن است در دل حریف ایجاد شود از بین میبرد و سپس تأثیر اشتباه را کاهش میدهد، وقتی می‌بینید که شما اشتباه می‌کنید قصدًا آن را قبول کرده و به آن تسلیم شوید، این خودش کافیست برای اینکه حریف شما را در موقعیت عفو و بخشش سریع قرار دهد، و دقیقا برعکسش اگر اصرار داشتی که برای اشتباهت بایستی!
در گذشته گفته‌اند: “اعتراف کننده به گناه مانند کسی است که هیچ گناهی ندارد.”
۴. تكرار كردن «من» در گفتار:
از زیاد «من» گفتن جلوگیری کنید، مردم همیشه از کسانی که بزرگی و خوبی را به خود نسبت میدهند متنفر هستند، اگر شکست رخ دهد او دیگران را مقصر میداند و اگر موفقیت رخ دهد، آن را به خود نسبت می دهد.
طبق تحقیقات آماری انجام شده توسط اداره تلیفون در نیویورک: کلمه «من» کلمه‌ای است که مورد بیشترین استفاده سیم‌های شبکه تلیفون قرار گرفته، این بدان معنی است که علاقه مردم هر یک برای خودش، ویژگی غالب انسان ها می‌باشد.
اگر در ابتدا از خود مراقبت کرده و در مراقبت کردن با دیگران کوشا نباشید پس در این صورت چگونه انتظار دارید آنها از شما مراقبت کنند؟
۵. دقت روی نکات منفی:
هیچ فردی ، هیچ همسری ، هیچ دوستی ، هیچ رئیس یا زیر دستی بدون نقص و عیب وجود ندارد، سعید بن مسیب رحمه الله می گوید: “هیچ فردی شریف، عالم و با فضیلتی وجود ندارد که عیبی نداشته باشد، اما برخی از افراد را نباید از عیوب آنها باخبر ساخت.”
به طور مثال: رابطه زن با شوهرش، که نتیجه آن ممکن است بالای تمام مسایل تاثیر‌گذار باشد، رسول الله صلی الله علیه وسلم می‌فرماید: «لاَ يَفْرَك مُؤْمِنٌ مُؤْمِنَة إِنْ كَرِه مِنْهَا خُلُقًا رَضِيَ مِنْهَا آخَر».
(هيچ مردِ مؤمنی، نسبت به زن مؤمن [يعنی همسر خويش] بد نَبَرد؛ زيرا اگر يکی از اخلاقش را نمی‌پسندد، اخلاق ديگرش را می‌پسندد» صحیح – به روایت مسلم.
– قاعده!
هر که فضیلت‌اش بیشتر از نقص‌اش بود، فضیلت او نقص‌اش را از بین میبرد، و به عنوان قدردانی عیوب افراد با فضیلت ذکر نمی‌شود.
۶. نقد مستقیم:
هرگاه تقصیری از دیگران می‌بینیم سعی کنیم آنهارا درک کرده و بهانه‌هایی برای شان پیدا کنیم؛ باور کنید این کار چندین برابر لذت بیشتر نسبت به نقد مستقیم دارد، چون انسان طبیعتاً نقد مستقیم را رد کرده و نمی‌پذیرد.
انتقاد یک شخص به استعداد خاص و یا به خرچ دادن فعالیت زیاد نیاز ندارد، زیرا هر نادان و جاهلی می‌تواند به مرد ذکی ومتمایز تهمت زده و او را مورد تمسخر قرار دهد.
و رسول الله صلى الله عليه و سلم در گفتار و کردار سرمشق و الگوى زيبايى براى همه ما است.
پس همان داستان گروهی پابرهنه و فقیر که از قبيله‌ی «مُضَر» بودند را یاد آور می‌شویم که نزد رسول الله صلى الله عليه و سلم آمدند و رسول الله با ديدن فقر و تنگدستی زیاد آنها چهره‌اش دگرگون شد؛ برخاسته و برای مردم سخنرانی نمود و سپس فرمود: «تَصَدَّق رَجُلٌ مِن دِينَارِهِ، مِن دِرهَمِهِ، مِن ثَوبِهِ، مِن صَاعِ بُرِّهِ، مِنْ صَاعِ تَمرِهِ -» به روایت احمد .
(هرکس از درهم، دينار، لباس و از پيمانه‌ی گندم و خرما اش صدقه دهد).
او صلی الله علیه و سلم نگفت که آنها صدقه نداده اند و یا آنها را به دلیل عدم پرداخت صدقه سرزنش ننمود؛ سپس نتیجه را ببینید:
مردی از انصار رضی الله عنهم کيسه‌ای آورد که نزديک بود دستش از حمل آن عاجز شود، بلکه عاجز شده بود و نمی‌توانست آن را بردارد؛ چون سنگين بود و به همین ترتیب مردم کمک می‌کردند تا اینکه دو خرمن غذا و لباس در مسجد جمع شد و چهره‌ی رسول الله صلى الله عليه و سلم از فرط شادی و خوشی مانند طلا می‌درخشيد.
– پس مواظب انتقادات خود بوده و از نقد مستقیم دوری کنید تا مورد خصومت بیشتر قرار نگیرید!
۷. وضاحت و صراحت در نقد و عدم اشاره به آن:
تو، من و همه از واقع شدن در معرض نقد و انتقاد متنفر هستیم!
با این حال اگر می‌خواهید از دیگران نقد کرده و دلیل واقعی برای آن داشته باشید پس چگونه باید این را انجام داد؟
با لطف نقد کنید..!
رسول الله صلى الله عليه و سلم براى ما الگوى زيبایی است زیرا وقتى براى عبدالله بن عمر رضى الله عنه گفت: «نِعْمَ الرَّجُلُ عَبْدُ اللهِ، لَوْ كَانَ يُصَلِّي مِنَ اللَّيلِ»
(عبدالله مردِ خوبی است؛ اگر نماز شب را برپا بدارد».
پس می‌بینیم که پیامبر صلی الله علیه و سلم با خطای یاران خویش با لطف تمام رفتار میکند و حتی قبل از جلب توجه به خطا، راه ستایش و مدح را در پیش می‌گیرد.
– فراموش نکنید!
هدف از نقد دیگران اصلاح آنها می‌باشد، بنابراین با نقد صریح تان نهال نفرت و کینه را در قلب آنها کشت نکنید.
۸. فراموش نکردن اشتباهات:
انسان ها معمولا از کسانی که خطاها و اشتباهات آنها را فراموش نمی کنند و به آن یادآور می شوند نفرت دارند و همچنان مردم شخصی که از اشتباهات دیگران یاداوری می کند و آن را بار بار به آنها باز می‌گرداند متنفر هستند.
الله متعال می‌فرماید: ﴿وَالعافينَ عَنِ النّاسِ﴾
(و از مردم در می‌گذرند) آل‌عمران-134
و همچنان پیامبر صلی الله علیه و سلم می‌فرماید: «مَنْ سَتَرَ مُسْلِمًا، سَتَرَهُ اللهُ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ» رواه مسلم
(هرکه [عیب]مسلمانی را بپوشاند، الله [متعال]،.[عیب] او را در دنیا و آخرت می‌پوشاند)
پس کسی‌که همیشه از خطاها یادآور شده وآن را تکرار میکند، مردم از ملاقات با او متنفر بوده و در کنار وی احساس آرامش نمی‌کنند.
۹. صحبت نمودن به شیوه‌ای امر:
پذیرش فرمان و دستور دادن بالای نفس هر انسان دشوار و ناخوشایند واقع می شود، حتی اگر احیانا او را بپذیرد اما اثر بدی از آن در دل او باقی می‌ماند. اما یک پیشنهاد و درخواست (مودبانه)، مورد قبول نفس می باشد، مخاطب اش با حفظ غرور و عزت نفس خود؛ او را با رضایت کامل انجام میدهد.
چندی پیش؛ هیئت مدیریت شرکت «جنرال الکتریک» تصمیم به برکناری رئیس بخش حسابات را در شرکت گرفت، او انجنیر برقِ موفقی بود که سالهای زیادی خدمت کرده بود و شرکت از کاری او بهره‌مند شد، اما او موفق به مدیریت بخش حسابات نشد، شرکت قدردان و ممنون او بود اما این را ضرورت دانست تا جلوی دست او را از بخش حیاتی شرکت بگیرد، حال؛ چگونه این را به او گزارش دهند؟
منصب جديدى اختراع كردند (انجنير مشاور شركت) و او را در آن منصب تعيين نمودند، سپس مديريت بخش را براى شخصى ديگرى واگذار كردند.
-دوستِ نهايت عزيز من!
چه خوب است تا با اندكى تفكر در گفتار و رفتار خود سببى براى حفظ عزت، محبت و جايگاه اشخاص ما حول خود باشيم، پس لطفا مواظب حرف‌هایت باش و كوشش کن تا بهترين شيوه را در برخورد با مردم انتخاب کنی.
۱۰. زیاده‌روی در بحث وجدال کردن:
در حدیث صحیح آمده است: (من خانه ای را در حومه بهشت برای کسی که مجادله را کنار بگذارد، تضمین می کنم، حتی اگر حق با او باشد.)
رغبت و میل به ظاهر شدن میان مردم، در اغلبِ موارد اولین انگیزه برای بحث کردن است؛ زیرا شما می‌خواهید دانش خود را در باره موضوع مورد بحث نشان دهید و بدین ترتیب طرف مقابل را مورد توهین قرار می‌دهید، و این به منزله لطمه زدن و خدشه‌دار ساختن حیثیت او تلقی می‌شود، که به سبب همین بحث و جدال به خویشتن بدون آنکه برایت فایده‌ی برساند کینه و دشمنی خریده‌ای.
-دوست خوبم!
هنگام بحث نمودن با حریفان باهوش باش و دق کن، مبادا با کوچک‌ترین رفتار مورد نفرت آنها قرار بگیری…
۱۱. به کسی بگویید: تو اشتباه میکنی:
هنگامیکه گفتارتان را با شخصی به این کلام آغاز می‌کنید: (تو اشتباه میکنی) و یا (بشنو : اشتباه، آنچه را که می‌گویید ثابت خواهم کرد).
آیا میدانید که درین لحظه قصد این را دارید که: اَی فلان، تو نیاز به نبوغ من داری و فاقد از ذکاوت من هستی، در مقابل من حقیر بایست تا رهنمایی‌ات کنم؟
دقیقا همین معنی سخن‌ات است…!
*آیا می‌پذیری که شخصی در مقابل خودت چنین توجیهی کند؟*
*رولد شستر فیلد در یک نامه به پسرش گفت:(پسرم اگر می‌توانی داناترین مردم باش ،اما کوشش نکن تا آنرا برای شان بیان کنی).*
آیا گمان میکنی این سخن‌ات که :”تو اشتباه میکنی” تو را با شخصی که با وی سخن می‌زنی به یک نتیجه می‌رساند؟
مگر…
هنگامیکه بگویی”من در اشتباه هستم”، و یا هم کوشش می‌کنم تا حقیقت را دریابم…
-تصدیق شما در مورد این که سخن شما درست نیست ، موقعیت شما را آنطور که تصور می کنید تضعیف نمی کند ، زیرا شنوندگان تحت تأثیر صداقت و اشتیاق شما به عدالت قرار می گیرند!
در مورد کسی که مستقیماً با اشتباه او روبرو شُدید، برای شما دشوار خواهد بود که وی را در این اشتباه قناعت دهید، زیرا این طبیعت نَفس انسانی است.
پس به نظریات دیگران هر طوری که بود احترام بگذارید زیرا مردم شما را دوست خواهند داشت وتحت تاثیر شخصیت شما قرار خواهند گرفت.
*بزرگ‌ترین دلیل بر آن صبر آن‌حضرت صلی الله علیه وسلم در مقابل خطاها وجفاهای بادیه نشینان، هنگامیکه وی را مخاطب قرار می‌دادند، است.*
چون نزد آن‌حضرت در حال خشم و غضب می‌آمدند و هنگام خروج در چهره شان رضایت مشاهده می‌شد.
۱۲. امتناع و خودداری از کمک نمودن با مردم:
در هنگام نیاز مردم با ایشان همکار باش تا در هنگام نیازهای خودت خداوند تو را همکاری کند.
مردم آنانی را که در هنگام نیاز با آنها همکاری نموده و از آنها شفاعت می کنند، قدردانی می کنند.
نبی رحمت -صلی الله علیه وسلم -می‌فرماید:
(محبوب ترین مردم نزد خداوند سودمند ترین آنها برای مردم است، و محبوب ترین عمل نزد الله خوشحالیِ است که در قلب انسانى ایجاد می‌کنید، گرفتاری کسی را برطرف می کنید، یا قرض کسی را می پردازید، یا گرسنگی وی را برطرف می کنید، و حتی اگر با برادرت برای برطرف ساختن نیازهای وی راه بروید در نزد من محبوب تر از آنست که یک ماه را در اعتکاف بنشینید.) به روايت اصْبَهَانِيُّ، و ألباني آنرا حسن گفته.
و اگر یک کارمند و یا افسر بزرگیِ این حدیث را درک کند، تمام داد و ستد های خود را در وقت معین انجام داده و هر آنچه در توان دارد را برای کمک مردم وسهولت امور آنها به ارمغان می‌گذارد.
۱۳. استفاده از کلام زشت و ناپسند:
کلام زشت ارتباطات را هر قدر هم که قوی و مستحکم باشد از بین میبرد، و ممکن است فردی را مورد تمسخر دیگران قرار داده و از منزلت و جایگاه وی بکاهد. مهم نیست که بحث با دیگران چقدر شدید باشد، مراقب باش که از کلمات زشت و ناپسند و توهین آمیز استفاده نکنی؛ زیرا این کلمات کدام نظر یا باوری را به اثبات نمی‌رساند و نه هم برای قناعت جانب مقابل کمک میکند، بلکه برعکس منجر به تنفر اشخاص ماحول شده و از شخصیت، جایگاه و احترام فرد نزد مردم می کاهد.
جا دارد که سخن نبی امت محمد صلی الله علیه وسلم را ذکر کنیم که فرموده اند: «لَيْسَ المُؤْمِنُ بِالطَّعَّانِ وَلَا اللَّعَّانِ وَلَا الفَاحِشِ وَلَا البَذِيءِ»
“مومن طعنه زن، لعنت كننده، بد دهن و بد رفتار نيست.”
۱۴. تنها مواظب خود بودن:
به مردم نشان دهید که به آنها بیشتر از خودتان اهمیت می‌دهید!
مردم کسانی را که به آنها اهمیت میدهند دوست دارند و هنگامی که آنها صحبت می‌کنند، به صحبت‌های آنها گوش میدهند و به آنها اهتمام می‌ورزند؛ چه احساس خوشحالی یا ناراحتی می‌کرديد، باید بدانید که شرایط شما تنها مال شماست، مشکلات و شرایط روانی خود را با ادب رفتار خود با دیگران مخلوط نکنید.
همیشه در مورد خودتان صحبت نکنید و شنونده خوبی باشید؛ می‌دانم که این همیشه آسان نیست، ممکن است کمی طول بکشد تا به آن عادت کنى ولی از همین حالا شروع کن، وقتی کسی صحبت میکند سخن او را قطع نکن، او را وادار به صحبت کن و به دیدگاه او احترام بگذار.
برای محبوب بودن، به افراد ارزش و اهمیت قائل شوید، کاری کنید که در کنار شما راحتی و صداقت را دریابند♡
-همچنان یکی از روش های خوبِ تسخیر کردن قلب‌ها؛ افراد را تحسین کردن و ذکر صفات زیبای آنها می‌باشد.
یادت باشد زندگی کوتاه است؛
صادقانه و خالصانه با مردم رفتار کن
شاید فردایی نباشد! و یا هم شاید فردایی باشد اما عزیزی نباشد…
