اسمش : در مورد اسمش اختلافات وجود دارد که ( رمیصاء، غمیصاء رميثة و يا مليكة است) دختر ملحان بن خالد بن زید انصاری خزرجی است ، کنیه‌اش امّ سُلَیم و به آن نیز شهرت داشت. وی از زنان انصار و از قبیله خزرج بود.
از جمله صحابیات پیامبر اکرم ﷺ ، و از نخستین اهالی یثرب(انصار) که در مدینه به اسلام گرویدند.
رمیصاء پیش از اسلام، با مالک بن نضر ازدواج کرد و اَنَس را به دنیا آورد. پس از انتشار اسلام در مدینه، رمیصاء از جمله نخستین انصاری بود که به دین اسلام گروید و پسرش انس بن مالک را نیز به اسلام ترغیب کرد. مالک بن نضر که از اسلام آوردن زن و فرزندش خشمگین شده بود به شام رفت و در آنجا درگذشت.
رمیصاء پس از مرگ مالک، تا بزرگ شدن انس ازدواج نکرد. پس از آن، چون ابو طلحه از وی خواستگاری کرد ام سلیم به وی گفت: من تو را می پسندم و هیچ زنی خواستگاری کسی مانند تو را رد نمی کند… اما تو کافری و من مسلمانم… اگر مسلمان شوی همین را به عنوان مهریه میپذیرم و چیزی دیگر نمی خواهم… ابوطلحه گفت: اما من دین دارم…
ام سلیم گفت:ای اباطلحه… مگر نمی دانی خدایی که آن را می پرستی چوبی است که زمین روییده و فلان حبشی آن را نجاری کرده؟
گفت: آری… گفت: پس ای اباطلحه آیا خجالت نمی کشی خدایی را بپرستی که از زمین روییده و فلان نجار حبشی آن را ساخته؟ اگر ایمان بیاوری مهریه ای دیگر از تو نمی خواهم…
سخن او در ابو طلحه اثر کرد و مسلمان شد اسلام وی مهر ام سلیم شد، و حاصل این ازدواج ابو عُمَیر و عبدالله بودند.
وقتی فرزندش ابو عمیر مریض شد و از دنیا رفت ام سلیم بی آنکه شیون و زاری کند اورا غسل داد، کفن حنوط کرد و روی او پارچه کشید و او را در گوشه گذاشت سفارش کرد کسی ابو طلحه را با خبر نکند تا اینکه خود به او بگوید، سپس با تامل و آرامشی خاص خبر فوت فرزندش را به شوهرش داد.
رمیصاء بعد از ورود پیامبر ﷺ به مدینه، مقدم وی را گرامی داشت و انس را که ۱۰ سال داشت، به خادمی ایشان گماشت.
رمیصاء در بسیاری از غزوات پیامبر اکرم ﷺ حضور داشت. در جنگ احد (سال سوم هجرت) وی در حالی که مشک آبی بر پشت خود حمل می‌کرد، به مداوای مجروحان می‌پرداخت.
در غزوه حنین (سال هشتم هجرت)، رمیصاء در حالی که پسرش عبدالله بن ابی طلحه را باردار بود، خنجری برای دفاع از خود به همراه داشت.
جایگاه وی نزد پیامبر اکرم ﷺ به گفته اَنَس بن مالک: پیامبر ﷺ برای دیدار رمیصاء به خانه‌اش می‌رفت و در خانه اش نماز میخواند ، برای وی و خانواده‌اش دعا می‌کرد.
و درباره اش فرموده : «به بهشت وارد شدم و در مقابل خود صدای خش خشی شنیدم… ناگهان دیدم او غميصاء بنت ملحان است))…
رمیصاء را از جمله راویان حدیث و از زنان عاقل و فاضل دانسته‌اند.
عبدالله بن عباس، امّ سَلَمه عایشه و انس بن مالک رضی الله عنهم از وی روایت کرده‌اند.
مراجع :
- اسد الغابه في معرفة الصحابة، تاليف ابن الاثير ابو الحسن علي الجزري.
- موسوعة حياة الصحابيات، محمد سعيد مبيض.
- داستان آن دختر، محمد بن عبدالرحمن العریفی.
