?
الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و اله و صحبه اجمعین، اما بعد : الله متعال در کتاب خود فرموده :
«اِنمَّا المُؤْمِنوُنَ الَّذینَ اِذاَ ذکِرَ اللهُ وَ جِلتّْ قلُوُبهُمْ وَ اِذاَ تلِیتْ عَلَیهِمْ آیاتهُ زَادَتهُم إیمَاناً»
[مؤمنان، تنها كسانى هستند كه هرگاه نام خدا برده شود، دلهایشان (از عظمت او) لرزان شود و هرگاه آیات خدا بر آنان تلاوت شود، ایمانشان را می‌افزاید]ضعف ایمان، بسان یک بیماری است که باید درمان شود. رسول الله ﷺ فرموده:«ایمان در درون هریک از شما چنان کهنه می شود که لباس کهنه و مندرس می گردد. پس از خدا بخواهید که ایمان را در دل هایتان تازه کند»( السلسله الصحیحه) از این حدیث کاملا روشن می شود که ایمان در قلب همانند لباس دچار کهنگی و فرسودگی می شود و گاهی قلب مؤمن را پوششی ابر مانند از معصیت در بر می گیرد که آن را تاریک می کند؛ رسول اکرم ﷺ این شکل از تاریکی قلب را بدین گونه برای ما به تصویر کشیده اند که: «هیچ قلبی نیست مگر ابری چون ابر ماه دارد که هر گاه ماه تابان را فرا گیرد، تاریک می شود و چون از آن کنار رود، از حالت گرفتگی می آید و درخشان می شود».
گاهی ابرها روشنی ماه را می پوشاند و پس از مدتی که ابرها پراکنده و دور می شود، نور ماه در آسمان نمایان می گردد. قلب مؤمن نیز گاهی این چنین در پس ابر تاریک معصیت قرار می گیرد و نورش پنهان می شود و انسان را تاریکی و اندوه فرو می برد؛ اگر آدمی برای افزایش ایمانش به کمک خدای متعال کوشش کند، آن ابر تاریکی و معصیت کنار می رود و نور ایمان باز می گردد.
یکی از مهمترین نکات قابل توجه در شناخت مسأله‌ی ضعف ایمان و راه های جلوگیری و درمان آن، دانستن این نکته و باور است که ایمان، کم و زیاد می شود و این، یکی از باورهای ریشه ای و اعتقادات مهم اهل سنت و جماعت است. ایمان عبارتست از: اقرار به زبان، اعتقاد به قلب و عمل به اعضا و جوارح که با اطاعت، فزونی می یابد و با عصیان و معصیت، کاسته می شود. بسیاری از نصوص کتاب و سنت، باور کم و زیاد شدن ایمان را تأیید می کند؛ از جمله آیه‌ی ۴ سوره‌ی فتح و آیه‌ی ۱۲۴ سوره‌ی توبه و بسیاری از آیات دیگر. همچنین رسول اکرم ﷺ فرموده اند: «هر کس از شما که عمل منکری ببیند، آن را با دستش تغییر دهد، نتوانست با زبانش و اگر نتوانست، با قلبش (آن عمل را تغییر دهد و آن را در دل بد بداند و این مرحله، ضعیف ترین درجه ی ایمان است».
تأثير اطاعت در افزایش ایمان و تأثیر معصیت بر کاهش ایمان، امری کاملا معلوم و بلکه تجربه شده است. ایمان وتقوا عاملی است که هر وقت قوت بگیرد اعمال صالح بیشتر، شایسته تر، صادقتر و بهتر می شوند و انسان با لذت بیشتری آنها را انجام می دهد و هر چند این ایمان ضعیفتر شود اعمال صالح کمرنگ تر می شود، انسان سست می شود و از طاعات و عبادات خودش لذت نمی برد، ایمان به مرور زمان کهنه می شود و گرد و غبار می گیرد .لذا نیاز است که آنرا تجدید و نو کنیم.
در این قسمت راه‌های علاج ضعف ایمان را بیان میداریم، تا به توفیق خداوند یکتا اموری که ایمان را تقویت میکند آنرا انجام دهیم و از کارهای که آنرا کهنه و ضعیف می‌سازد دوری کنیم.
- راه های درمان ضعف ایمان:
۱: دانستن اسما وصفات الله متعال و تدبر تفکر در آن .
۲: تدبر نمودن در قرآن عظیم الشان که بزرگترین عامل افزایش ایمان میباشد
۳: تدبر در کائنات (شب و روز، آسمان و زمین، آفتاب و مهتاب و غیره).
۴: تابع داری پیامبر ﷺ در عمل.
۵: ذکر نمودن الله متعال که خود بزرگترین عامل افزایش ایمان میباشد.
۶:به عاجزی دعا کردن (برای مسلمان شایسته است که در دعا به اوصاف مناسبی مانند ربوبیت الله متعال متوسل شود).
۷: به کار بردن اخلاق شایسته .
۸: تفکر در حقارت دنیا تا وابستگی و دلبستگی به دنیا از دل جدا و کنده شود
۹: ترس از سوء خاتمه و فرجام بد.
۱۰: شناختن خوبی های دین اسلام .
۱۱: دوری از نشانه های کفر و نفا ق.
۱۲: راز و نیاز کردن با الله متعال.
۱۳:نشست با علمای حق پرست.
۱۴: طلب علوم شرعي.
۱۵: محبت کردن با کارهای که باعث رضامندی الله متعال میشود.
۱۶: انجام اعمال صالح.
۱۷: جهاد نمودن در راه الله متعال.
۱۸: دوری از آنچه که بنده را از عبادت الله متعال غافل کند.
۱۹: راز و نیاز با خدای متعال و انکسار و خاکساری به درگاهش.
۲۰: احسان نمودن
پس فلاح و رستگاری بنده مرتبط به موصوف بودن وی به صفات فوق است ….
و هر قدر در این صفات خلل ایجاد شود به همان اندازه از رستگاری وی کاسته میشود چون به عقیده اهل سنت ایمان زیاد و کم میشود. به همین خاطر درجات اهل بهشت نظر به ایمانداری آنها متفاوت است ..
وصل اللهم علی نبینا محمد وعلی آله وسلم تسلیماً کثیرا
✏ زینب غزالی عظیمی
